Стагоддзе — побач з педагогамі

Сёння Беларускі прафсаюз работнікаў адукацыі і навукі не толькі аб’ядноўвае, але і абараняе і падтрымлівае амаль 600 тысяч чалавек. Больш падрабязна пра гэта пагаварылі з яго старшынёй Таццянай Раманаўнай Якубовіч.

— Векавая работа нашага прафсаюза з моманту яго стварэння звязвае пакаленні непарыўнымі вузамі, накіраванымі на карысць грамадства і дзяржавы, — расказвае Таццяна Якубовіч. — Падтрымаць сувязь пакаленняў, знайсці эфектыўныя формы і метады іх узаемадзеяння — адны з важных задач Беларускага прафсаюза работнікаў адукацыі і навукі.

У 1920—1930-я гады прафарганізацыі выступалі за ўкараненне ўсеагульнай адукацыі, ліквідацыю масавай непісьменнасці, правядзенне культурнай рэвалюцыі.

У гады Вялікай Айчыннай вайны педагогі ўнеслі велізарны ўклад у справу абароны Радзімы, у выхаванне і адукацыю падрастаючага пакалення.

У пасляваенныя гады нават пры вострай нястачы самага неабходнага прадпрымаліся намаганні для адраджэння сістэмы адукацыі. Прафсаюз садзейнічаў павышэнню кваліфікацыі настаўнікаў, кантраляваў своечасовасць выплаты зарплаты, забеспячэнне спецвопраткай і жыллём. Не застаўся ўбаку і пасля чарнобыльскай катастрофы. Сёння раёны, якія пацярпелі больш за іншыя, знаходзяцца пад патранатам ФПБ, галіновых прафсаюзаў.

— У пандэмію каранавіруса прафсаюз таксама актыўна падтрымліваў навучэнцаў і педагогаў…

— Безумоўна. Члены нашага прафсаюза паказалі згуртаванасць і гатоўнасць у складанай сітуацыі прыйсці на дапамогу людзям, якія трапілі ў бяду. У 2020 го­дзе большая частка прафсаюзных сродкаў накіроўвалася на падтрыманне здароўя нашых членаў прафсаюза. Кожны, хто звярнуўся, атрымаў матэрыяльную дапамогу. Закупляліся сродкі засцярогі, бескантактавыя тэрмометры, дэзсродкі, дазатары, сваімі сіламі шыліся медыцынскія маскі і ахоўныя касцюмы для ўрачоў, вырабляліся медыцынскія экраны, валанцёры аказвалі дапамогу ветэранам. Усю работу нашых членаў прафсаюза пералічыць немагчыма.

Аднак я хацела б адзначыць наступны факт: калектывы розных устаноў і гара­доў аб’ядноўваліся, каб дапамагаць не толькі сабе, але і мед­работнікам. Нашы прафарганізацыі далучыліся да акцыі “Справімся разам”, ініцыіраванай ФПБ. На дабрачынны рахунак Беларускага прафсаюза работнікаў аховы здароўя ішлі пералічэнні як асабіста ад членаў прафсаюза, так і ад першасных прафсаюзных арганізацый.

— Але пандэмія не спыніла бягучую работу. З якімі пытаннямі людзі часцей за ўсё прыходзяць у прафсаюз і як хутка ўдаецца іх вырашыць?

— Большасць зваротаў закранаюць прававыя аспекты: прыём і звальненне, заключэнне кантрактаў, прадастаўленне працоўных адпачынкаў.  Таксама ў сувязі з тым, што ў мінулым годзе ўступілі ў сілу новыя ўмовы аплаты працы ў галіне, шмат пытанняў тычыцца выплаты зарплат і прэмій. Дзейнічаць заўсёды даводзіцца аператыўна. У арганізацыях праведзена работа па ўнясенні змяненняў у пагадненні і калектыўныя дагаворы ў сувязі са змяненнямі ўмоў аплаты працы з 1 ліпеня гэтага года.

— Асобна хочацца пагаварыць пра будучых педагогаў і маладых работнікаў: на якую падтрымку яны могуць разлічваць?

— Пагадненне паміж нашым прафсаюзам і профільным міністэрствам гарантуе ім пэўныя бонусы. У залежнасці ад фінансавых магчымасцей устаноў адукацыі яны вар’іруюцца. Калектыўныя дагаворы ўключаюць нормы па матэрыяльнай падтрымцы маладых спецыялістаў, кампенсацыі кошту жылля, выдзяленні месцаў у інтэрнаце, арганізацыі курсаў павышэння кваліфікацыі. Таксама Цэнтральны камітэт прафсаюза, абкамы прафсаюза заахвочваюць маладых актывістаў з ліку навучэнцаў. У мінулым годзе выплаты Цэнтральнага камітэта атрымаў 41 студэнт.

Акрамя таго, мы дапамагаем маладым рэалізаваць свае карысныя ініцыя­тывы ў жыццё. Так, у гэтым годзе быў ініцыіраваны конкурс на званне лепшага маладзёжнага праекта сярод студэнцкіх пярвічак. Свае ідэі па розных напрамках — ад культурных да сацыяльных — прадставілі 13 калектываў. Амаль палова з іх могуць разлічваць на фінансавую падтрымку для прасоўвання гэтых ідэй.

— Пазіцыя прафсаюза ўлічваецца і пры разглядзе рознага роду законапраектаў. Якія з іх прапрацоўваюцца вамі зараз?

— Мы актыўна ўдзельнічаем у абмеркаванні новай рэдакцыі Кодэкса аб адукацыі і Канцэпцыі развіцця сістэмы адукацыі да 2030 года. Дыялогавыя пляцоўкі, прысвечаныя гэтым тэмам, праходзяць па ўсіх рэгіёнах краіны. Шэраг нашых прапаноў тычыцца ўдасканалення дзейнасці камісіі па справах непаўналетніх, дамашняй адукацыі, атэстацыі экстэрнаў, а таксама неабходнасці ўключэння ў кодэкс раздзела “Інклюзіўная адукацыя”.

— Гэты год юбілейны. Якія мерапрыемствы прымеркаваны да  100-гадовага юбілею?

— Гэта цэлы шэраг мерапрыемстваў.  У рамках праекта “ШАГ” усюды прахо­дзяць прафсаюзныя ўрокі, прысвечаныя 100-гадоваму юбілею прафсаюза. Сумесна з Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэтам імя Максіма Танка пачата работа па выданні зборніка “Педагагічныя дынастыі Беларусі”. Запланаваны конкурс “Прафсаюзны лідар”. Патрабаванні да канкурсантаў высокія — паказаць часам непрыметную, карпатлівую прафсаюзную работу дастойнай у прадстаўленні інтарэсаў людзей працы, прадстаўнікоў адукацыі і навукі, студэнтаў і навучэнцаў, ветэранаў галіны. У рэгіёнах ужо праходзяць ушанаванні прафсаюзнага актыву і яго лідараў, адданых адукацыі, якія імкнуцца ствараць заўтра моцнай і квітнеючай Беларусі. Усіх пералічыць немагчыма. Але значнасць паважанай Тамары Іосіфаўны Чобатавай, старонкі біяграфіі якой непарыўна звязаны з прафсаюзам і якая кіравала галіновым прафсаюзам на працягу 20 гадоў, бясспрэчная. У наступны аўторак з удзелам старшыні ФПБ М.С.Орды і кіраўніцтва Міністэрства адукацыі пройдзе ўшанаванне на рэспубліканскім урачыстым сходзе.